Alert Podatkowy z dnia 17.09.2014

Chcielibyśmy zwrócić Państwa uwagę na obserwowane przez nas w ostatnim czasie wzmożone zainteresowanie organów podatkowych spółkami, w których członkowie Zarządu nie otrzymują wynagrodzenia za pełnione funkcje. W świetle niedawnego wyroku sądu WSA w Warszawie z dnia 24 lipca br. (III SA/Wa 27/14) organ podatkowy chcąc dokonać w takim przypadku ustalenia wartości nieodpłatnego świadczenia dla spółki, w szczególności gdy jest ona częścią grupy kapitałowej, powinien rozważyć relacje istniejące pomiędzy powiązanymi podmiotami w kontekście analizowanych usług w zakresie zarządzania.

W przypadku kontroli punktem wyjścia do takich rozważań są informacje przedstawiane przez podatników w dokumentacji cen transferowych wymaganej przepisami art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Aby uniknąć sankcji związanych z brakiem wymaganej dokumentacji konieczne jest aby spełniała ona wymogi formalne określone w polskich przepisach podatkowych. Warto zauważyć, iż dokumentacje opracowywane centralnie przez zagraniczne spółki na potrzeby Grupy (tzw. Master File), z reguły nie zawierają wszystkich informacji wskazanych w polskich regulacjach. Co więcej organy podatkowe oczekują dokumentacji podatkowej w języku polskim. Stosunkowo krótki czas na przedłożenie dokumentacji w przypadku jej zażądania (7 dni kalendarzowych) sprawia, iż w praktyce wykorzystanie dokumentacji posiadanej przez Grupę może być utrudnione (m.in. poprzez konieczność tłumaczenia i weryfikacji przedstawianych informacji z punktu widzenia lokalnej jednostki), a także rodzić ryzyko dla spółki w przypadku dokonania „jedynie tłumaczenia” bez dokładnej analizy prezentowanych kontrolującym informacji.

Brak któregoś z wymaganych elementów skutkować może nieuznaniem sporządzonego opracowania za dokumentację podatkową w rozumieniu przepisów ustawy. Brak dokumentacji z kolei wiązać się może z sankcjami nakładanymi na podatników na podstawie kodeksu karnego skarbowego, którego przepisy penalizują m.in. niezłożenie dokumentacji czy też informacji podatkowej, lub nieujawnienie przedmiotu opodatkowania. Szczególną formą sankcji karnej skarbowej jest tzw. wina w nadzorze. Jest to innymi słowy odpowiedzialność członka zarządu za niedopełnienie obowiązku nadzoru nad przestrzeganiem reguł obowiązujących w działalności spółki (poprzez między innymi niedopełnienie obowiązku posiadania dokumentacji podatkowej w zakresie cen transferowych), a przez to dopuszczenie do popełnienia czynu zabronionego.

Biorąc pod uwagę, iż Ministerstwo Finansów powołało w tym roku specjalny zespół ds. kontroli podmiotów powiązanych, który m.in. ma współpracować z wyznaczonymi koordynatorami we wszystkich izbach skarbowych, urzędach kontroli skarbowej i urzędach obsługujących dużych podatników, spodziewać się można coraz częstszych jak i skuteczniejszych kontroli w zakresie cen transferowych.

Przypominamy zatem o mającej miejsce w ostatnim czasie zmianie stanowiska organów podatkowych w kwestii dokumentowania umów cash poolingu. Wcześniejsza ocena tych transakcji przez organy podatkowe i sądy administracyjne była niejednoznaczna, przede wszystkim w związku z zaangażowaniem w tego rodzaju struktury banku – niezależnego podmiotu. Obecnie przeważa pogląd, iż faktycznym celem funkcjonowania systemu jest udostępnianie środków (w formie transferów rzeczywistych jak również tzw. wirtualnych) pomiędzy podmiotami z Grupy oraz osiąganie przez te podmioty korzyści w postaci odsetek, jest to zatem rodzaj pożyczek, dlatego też zasady funkcjonowania systemu cash pool i związane z tym transfery środków powinny podlegać reżimowi cen transferowych oraz obowiązkowi dokumentacyjnemu. Podobnie jak udzielanie poręczeń i gwarancji przez podmioty należące do tej samej grupy kapitałowej.  

Od stycznia 2015 roku wejdą w życie zmiany w zakresie dokumentacji cen transferowych, w szczególności ważne dla spółek osobowych (w tym tzw. spółek hybrydowych). Zgodnie ze zmianami w przypadku umowy spółki niebędącej osobą prawną, umów wspólnego przedsięwzięcia lub umów o podobnym charakterze zawieranych przez podmioty powiązane, strony są zobowiązane do przygotowania dokumentacji cen transferowych, która zawierać będzie w szczególności opis przyjętych w umowie zasad dotyczących praw wspólników (stron) umowy do udziału w zyskach oraz uczestnictwa w stratach. Innymi słowy wspólnicy będą musieli się wytłumaczyć dlaczego umówili się na taki a nie inny podział zysku, w szczególności gdy proporcja udziału w zyskach nie odpowiada proporcji wkładów.

Uchwalony projekt zmian przewiduje również opodatkowanie dochodów zagranicznej spółki kontrolowanej (CFC - Controlled Foreign Corporation).

W świetle wskazanych powyżej informacji zachęcamy Państwa do gruntownego przeanalizowania sytuacji zarządzanych spółek  w celu zabezpieczenia się przed ewentualnymi negatywnymi konsekwencjami podatkowymi oraz dostosowania struktury, czy tez działalności przedsiębiorstw do zmieniającego się stanu prawnego, jak i podejścia organów podatkowych.

W przypadku zainteresowania naszą pomocą w przedmiotowym zakresie zapraszamy do kontaktu.