Odliczenie hipotetycznych odsetek w podatku dochodowym od osób prawnych

Rozwiązanie to umożliwia podatnikom podatku dochodowego od osób prawnych odliczenie od podstawy opodatkowania hipotetycznych odsetek, których podstawą obliczenia jest kwota zwiększenia kapitału własnego jednostki w danym roku podatkowym. Celem przyświecającym wprowadzeniu tej instytucji do systemu podatkowego jest zachęcenie podatników do finansowania swojego rozwoju kapitałem własnym. Cel ten ma zostać osiągnięty poprzez zmniejszenie różnic w podatkowym traktowaniu podmiotów finansowanych długiem (które zasadniczo mogą zaliczać odsetki od finansowania dłużnego do kosztów podatkowych) w porównaniu z podmiotami, których działalność finansowana jest kapitałem własnym.

Jak obliczyć wysokość hipotetycznych odsetek?

Wysokość hipotetycznych odsetek podlegających odliczeniu od podstawy opodatkowania ustala się w wyniku pomnożenia kwoty zysku przekazanego na kapitał rezerwowy lub zapasowy spółki bądź kwoty dopłaty wniesionej do spółki przez wspólników przez wartość stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego, obowiązującej w ostatnim dniu roboczym roku poprzedzającego rok, w którym podjęto uchwałę o zatrzymaniu zysku lub wniesieniu dopłat, powiększonej o 1 punkt procentowy.

W ostatnim dniu 2019 r. stopa referencyjna Narodowego Banku Polskiego wynosiła 1,5%, spadając do 0,1% na koniec 2020 r. Oznacza to, że wartość hipotetycznych odsetek z tytułu przekazania zysku na kapitał rezerwowy lub zapasowy albo wniesienia dopłat do spółki w 2020 r. wynosi 2,5% zatrzymanego zysku lub wniesionych dopłat. Z kolei w 2021 r, z uwagi na obniżenie przez NBP stóp procentowych, stawka służąca obliczeniu hipotetycznych odsetek nie może przekroczyć 1,1% zatrzymanych zysków lub wniesionych dopłat.

W jakich okresach rozliczeniowych można odliczyć hipotetyczne odsetki?

Prawo do odliczenia hipotetycznych odsetek przysługuje w roku podatkowym, w którym nastąpiło podwyższenie kapitału rezerwowego lub zapasowego spółki albo w którym dopłata wpłynęła na rachunek płatniczy spółki oraz w kolejnych dwóch bezpośrednio po sobie następujących latach podatkowych, przy czym łączna kwota hipotetycznych odsetek podlegających odliczeniu nie może przekroczyć 250.000 zł w roku podatkowym.

Od kiedy może być stosowane odliczenie hipotetycznych odsetek?

Pomimo, że przepisy umożliwiające odliczenie hipotetycznych odsetek weszły w życie z początkiem 2020 r., to mogą być one zastosowane począwszy od zysku zatrzymanego lub dopłat wniesionych w 2019 r. W takim przypadku przyjmuje się, że wniesienie dopłat lub zatrzymanie zysku miało miejsce w 2020 r.

W jakich przypadkach podatnik traci prawo do odliczenia hipotetycznych odsetek?

Podatnicy tracą prawo do odliczenia hipotetycznych odsetek, jeżeli dokonają zwrotu dopłaty lub podziału i wypłaty zysku przekazanego na kapitał rezerwowy lub zapasowy przed upływem 3 lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym dopłata została wniesiona do spółki albo została podjęta uchwała o zatrzymaniu zysku w spółce.

W takiej sytuacji, w roku podatkowym, w którym dokonano zwrotu dopłaty bądź podziału i wypłaty zatrzymanego zysku, podatnicy zobowiązani są zwiększyć kwotę przychodów  o wartość odpowiadającą kwocie hipotetycznych odsetek, zaliczonych uprzednio do kosztów uzyskania przychodów.

Podobne konsekwencje wystąpią, jeżeli spółka, która dokonała odliczenia hipotetycznych odsetek, zostanie przejęta przez inną spółkę w wyniku łączenia bądź podziału albo przekształcona w spółkę niebędącą osobą prawną przed upływem 3 lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym dopłata została wniesiona do spółki albo została podjęta uchwała o zatrzymaniu zysku w spółce.

Wówczas spółka przejmowana albo przekształcana zobowiązana jest zwiększyć kwotę przychodów o wartość odpowiadająca kwocie hipotetycznych odsetek, zaliczonych do uprzednio do kosztów uzyskania przychodów, na dzień poprzedzający dzień przejęcia albo przekształcenia.