Region akcji: Europa Środkowo-Wschodnia, która urasta do roli epicentrum fuzji i przejęć

Europa Środkowo – Wschodnia przyciąga inwestorów zarówno z regionu jak i spoza niego z następujących powodów: strategiczna lokalizacja będąca połączeniem między Europą Zachodnią a Azją i Bliskim Wschodem, bogaty zasób talentów, wysoki poziom wzrostu gospodarczego, rosnący popyt klasy średniej i stosunkowo niskie wielokrotności wyceny transakcji, a także wiele innych. W 2019 roku działalność związana z transakcjami M&A utrzymała tempo z poprzedniego roku, odnotowanych zostało 726 transakcji. Więcej informacji na temat statystyk 2019 znajduje się tutaj.

Wiele transakcji z 2019 roku to działania inwestorów z Europy Zachodniej, która jest tradycyjnym partnerem handlowym Europy Środkowo-Wschodniej. Oleksii Larionov, szef działu doradztwa finansowego Mazars na Ukrainie wyjaśnia przyczyny: „Bliskość geograficzna, ta sama lub zbliżona strefa czasowa i podobieństwa kulturowe są czynnikami napędzającymi zainteresowanie Europy Zachodniej Europą Środkowo-Wschodnią… Bariera językowa nie stwarza znaczących trudności a sposób prowadzenia działalności jest podobny, więc łatwiej jest negocjować umowy i zrozumieć modele biznesowe niż w odniesieniu do wielu wschodzących rynków”.

Potencjał wschodzącego rynku

Ta łatwość prowadzenia działalności idzie w parze z potencjałem rynków wschodzących, ciągłą poprawą infrastruktury i zasobami naturalnymi, co razem przyczynia się do wzrostu zainteresowania inwestorów zewnętrznych - zarówno z Europy Zachodniej, jak i z całego świata. Kilka krajów regionu, w tym Rosja (największy rynek Europy Środkowo-Wschodniej), posiada olbrzymie zasoby naturalne. Natomiast w przeciwieństwie do wielu rynków wschodzących, większość krajów regionu Europy Środkowo-Wschodniej nie jest zależna od eksportu towarów i związanych z nimi bezpośrednich inwestycji zagranicznych.

Zoltán Benedek, partner Mazars na Węgrzech, mówi: „Europa Środkowo-Wschodnia ma przewagę nad innymi rynkami wschodzącymi, ponieważ jej gospodarka jest zróżnicowana… Mają miejsce transakcje w sektorze rolnictwa, chemicznym, w usługach IT, w handlu detalicznym oraz w wielu innych dziedzinach gospodarki. Profil ryzyka jest pozytywny w porównaniu do innych rynków wschodzących.”

Pokonując regionalnych rywali

Członkostwo w Unii Europejskiej - które dotyczy większości krajów Europy Środkowo-Wschodniej - w pewien sposób zmniejsza ryzyko biznesowe. Region okazał się również odporny na trendy biznesowe występujące na szerszą skalę: w ostatnich latach kraje Europy Środkowo-Wschodniej były w stanie stawić czoła globalnym trudnościom - jeszcze bardziej wzmacniając swoją reputację jako centrum biznesu. Dzięki takiemu samemu wolumenowi transakcji w Europie Środkowo-Wschodniej w 2018 i 2019 roku nasz region pobił w dziedzinie transakcji Azję Południowo-Wschodnią i Afrykę, gdzie ilości spadły odpowiednio o 17% i o 11% rok do roku, podczas gdy aktywność w Indiach i Ameryce Łacińskiej spadła również, tyle że w mniejszym stopniu (odpowiednio o 2% i 1%).

Wysoki potencjał wzrostu i konsolidacji również zwiększają wiarygodność inwestycyjną Europy Środkowo-Wschodniej. Niepubliczny rynek kapitałowy regionu przyciąga międzynarodowych i regionalnych graczy, ponieważ w czasach powolnego wzrostu i niskich rentowności poszukują oni wartości w krajach rozwiniętych. Innym powodem tego zainteresowania jest coraz szerszy zakres spółek docelowych, podczas gdy krajowe firmy są na etapie dojrzałości lub konsolidacji. W czasach rozdrobnienia rynków, konsolidacja regionalna w niektórych sektorach, takich jak usługi finansowe, zmienia krajobraz inwestycji.

Czynniki zewnętrzne spowalniające inwestycje

Istnieją oczywiście wyzwania, które zniechęcają inwestorów. W tekście „inwestowanie w Europie Środkowo-Wschodniej: „Transakcje M&A przychodzące – Raport 2019/2020” przedstawiamy w zarysie, że sposób zawierania transakcji można w dużej mierze przypisać czynnikom zewnętrznym, w szczególności napięciom handlowym między USA i Chinami, ale także niepewności wywołanej Brexitem. Tymczasem międzynarodowe sankcje wobec Rosji nadal spowalniają niektóre procesy inwestycyjne.

„Rynek Europy Środkowo-Wschodniej jest nadal bardzo atrakcyjny, więc liczba transakcji jest taka sama jak w poprzednich latach”, mówi Larionov. „Jednak ich wartość spadła, ponieważ ogólne podejście inwestorów stało się bardziej niechętne ryzyku; w kontekście globalnym chcą oni zachować gotówkę i dokonywać mniej dużych transakcji.” Wyzwania, przed którymi stoją inwestorzy na wielu rynkach Europy Środkowo-Wschodniej, to nadmierna biurokracja i powolność oficjalnych procesów oraz niejednolita infrastruktura, choć fundusze UE pomagają w rozwiązaniu tego drugiego problemu.

Wiodący oferenci przychodzący w Europie Zachodniej, USA i Azji

Największe źródło przychodzących transakcji M&A to widoczna, zróżnicowana międzynarodowo przyszłość regionu. Europa Zachodnia jest tradycyjnie pierwszym inwestorem w Europie Środkowo-Wschodniej, zaś firmy pochodzą głównie z Niemiec, Francji, Wielkiej Brytanii i Holandii. Międzynarodowe korporacje i fundusze PE z USA są również bardzo aktywne na rynku transakcji. Ponadto rośnie zainteresowanie ze strony Azji (Chin, Japonii, Singapuru), co przyczynia się do utrzymania pozytywnych perspektyw M&A w 2020 roku.

Aby dowiedzieć się więcej na temat zagranicznych inwestorów i tego, co sprawia, że CEE jest tak popularnym miejscem fuzji i przejęć, przeczytaj pełny raport: ‘Investing in CEE: Inbound M&A Report 2019/2020’.