Globalne inwestycje skoncentrowane w Europie Środkowo – Wschodniej

Według ostatnio przeprowadzonego przez nas badania, w 2019 roku wolumen transakcji M&A w Europie Środkowo-Wschodniej odpowiadał wolumenowi z roku 2018. Rok 2018 był również początkiem solidnego wzrostu dostępu do rynku UE (a w niektórych przypadkach do głównych rynków wschodzących) oraz stabilności politycznej i gospodarczej. Wszystkie te czynniki dały solidne podstawy dla inwestycji lokalnych i międzynarodowych graczy w Europie Środkowo-Wschodniej.

„Rynki Europy Środkowo-Wschodniej pozostają bardzo atrakcyjne dla międzynarodowych inwestorów”, mówi Oleksii Larionov, szef działu doradztwa finansowego w Mazars Ukraine. „Pomimo istniejących obaw związanych z globalną gospodarką, rynek M&A nadal pozostaje aktywny, natomiast wiele firm jest niedocenianych. Większość krajów Europy Środkowo-Wschodniej to wciąż rynki wschodzące, a w porównaniu z rynkami rozwiniętymi mnożniki zwrotu dla inwestorów są bardzo wysokie.”

Kraje wiodące pod względem wartości inwestycji

Podmioty inwestujące w Europie Środkowo-Wschodniej pochodzą z różnych krajów, zarówno takich, co do których można się było tego spodziewać, jak i będących ich kompletnym przeciwieństwem; w 2019 roku najgłośniejsze transakcje były dziełem inwestorów z Holandii, Niemiec, Singapuru, USA i Japonii.

Holandia była największym źródłem fuzji i przejęć przychodzących pod względem wartości w regionie – zawarte transakcje opiewały na 4,1 miliarda euro, zaś trzy z dziesięciu największych transakcji przychodzących w regionie Europy Środkowo-Wschodniej w 2019 roku dokonane zostały przez kupujących pochodzących z Holandii.

Niemcy uplasowały się na drugiej pozycji z przejęciami o wartości 3,3 miliarda euro, choć kwota ta uwzględniała również warte 1,85 miliarda euro przejęcie przez RWE większościowego pakietu czeskiego holdingu Innogy Grid Holding, który z kolei szybko sprzedał pakiet australijskiemu konsorcjum.

Kraje wiodące pod względem wolumenu inwestycji

Cztery najlepsze kraje poza regionem Europy Środkowo-Wschodniej pod względem wielkości przetargów na transakcje przychodzące to Niemcy, USA, Wielka Brytania i Francja. Niemieccy inwestorzy ogłosili 47 przetargów na aktywa Europy Środkowo-Wschodniej, pokazując tym samym że ich kraj to siła napędowa europejskiej gospodarki. Amerykańscy inwestorzy zapewnili 40 transakcji, a francuskie firmy i fundusze złożyły 30 ofert.

Być może najbardziej zauważalny jest wkład Wielkiej Brytanii, duży pomimo Brexitu. Greg Hall, dyrektor działu usług transakcyjnych Mazars w Wielkiej Brytanii, tak skomentował 29 umów zawartych przez brytyjskich inwestorów w regionie: „Europa Środkowo-Wschodnia jest postrzegana przez brytyjskie firmy i fundusze private equity jako obiecujący obszar inwestycji, względnie stabilnych rynków o wysokim wzroście PKB, oraz jako przyszłe cele fuzji i przejęć wiążące się z interesującymi zwrotami z inwestycji. Kraje Europy Środkowo-Wschodniej od kilku lat odnotowują wzrost powyżej średniej UE28, napędzany przez popyt wewnętrzny, wzrost płac i napływ funduszy UE.”

Wzmożone zainteresowanie ze strony Japonii i Chin

Dwie największe transakcje przychodzące o ujawnionej wartości w 2019 roku pochodziły od oferentów z Azji, w tym największa to ta, w której rosyjski producent gazu ziemnego Novatek sprzedał 10% udziałów w projekcie skroplonego gazu ziemnego (LNG) Arctic LNG 2 za 2,6 mld euro na rzecz Japan Arctic LNG (japońskiego joint venture Mitsui i JOGMEC, podmiotu skarbu państwa).

Japońskie firmy zainwestowały do tej pory w trzy rosyjskie projekty LNG, ale zapotrzebowanie Chin na gaz ciągle rośnie i może wkrótce przewyższyć potrzeby Japonii. W 2019 roku National Petroleum Corporation i China National Offshore Oil Corporation zainwestowały w projekt Arctic LNG 2. Tim Wei Yu, partner usług doradztwa finansowego w Mazars Chiny, wyjaśnia: „Inwestycje w rosyjskie projekty LNG są dobrym przykładem chińskich inwestycji w regionie w ostatnich latach. Chińskie firmy chcą rozszerzyć swoją działalność poza granice Chin na rynki rozwijające się, a kraje Europy Środkowej i Wschodniej chcą pobudzić silniejszy wzrost i rozwój poprzez bezpośrednie inwestycje zagraniczne.”

LNG to nie jedyna atrakcyjna forma inwestowania dla azjatyckich oferentów z regionu. PSA, operator terminalu portowego z siedzibą w Singapurze, był głównym inwestorem w konsorcjum, które za 1,4 miliarda euro nabyło polskiego operatora portu DCT Gdańsk, co stanowiło jedną z najlepszych ofert w 2019 roku. Konsorcjum obejmuje m.in. państwowy Polski Fundusz Rozwoju, założony w 2016 roku w celu wspierania szerszego rozwoju gospodarczego w Polsce.

Globalna perspektywa

Jest oczywiste, że globalne zainteresowanie regionem CEE i jego możliwościami związanymi z M&A wciąż wzrasta. Więcej informacji o regionie i związanych z nim perspektywach handlowych, w tym o sposobie działania lokalnych i globalnych inwestorów znajdziecie Państwo w artykule‘Investing in CEE: Inbound M&A Report 2019/2020’.