Wznowienie produkcji w branży motoryzacyjnej: globalne odpowiedzi

Jaki wpływ ma Covid-19 na przemysł motoryzacyjny w Twoim kraju - w szczególności na sprzedaż oraz zamknięcia fabryk i salonów sprzedaży?

Bezprecedensowo niski poziom produkcji - Paulo Misse i Franciane Moraes, Mazars w Brazylii

Według brazylijskiego Krajowego Stowarzyszenia Producentów Pojazdów Mechanicznych (Anfavea) marzec był z początku dobrym miesiącem dla produkcji krajowej, ale zamknięcie fabryk w drugiej połowie miesiąca spowodowało spadek produkcji o prawie 90%. Taką samą tendencję odnotowano odnośnie sprzedaży: przed blokadą sprzedaż wzrosła o 9% w porównaniu do marca 2019 roku, jednak zakłócenia wynikające z sytuacji epidemicznej spowodowały spadek o 8%.

Kwiecień 2020 był bezprecedensowo niski: od czasu rekordów branży motoryzacyjnej w 1957 roku nigdy nie było miesiąca z tak niską produkcją. Według Anfavei wyprodukowano tylko 1 847 pojazdów, z uwzględnieniem samochodów, lekkich pojazdów dostawczych, ciężarówek i autobusów. To spadek o 99% w stosunku do poprzedniego miesiąca i 99,4% w porównaniu z kwietniem ubiegłego roku.

Wrażliwi na globalny łańcuch dostaw - Akhil Puri, Mazars Indie

Rok 2020 od początku rysował się jako rok niskiego popytu w Indiach, a zamknięcie produkcji jeszcze pogorszyło sytuację branży. W kraju konsumenci odkładają na później zakup samochodu z powodu niepewności ekonomicznej i braku możliwości robienia zakupów u dealerów, a za granicą eksport spowalnia z powodu globalnego zamknięcia i zwolnienia tempa na kluczowych rynkach. Zamknięcia fabryk OEM w USA i Europie będą również miały wpływ na eksport indyjskich części samochodowych.

Według dotychczasowego scenariusza w dalszym ciągu gromadzone będą zapasy dla podmiotów zorientowanych na eksport, co doprowadzi do dłuższych cykli kapitału obrotowego. Co więcej, odroczenie płatności ogłoszone przez niektórych producentów OEM, w połączeniu z ogólnymi kosztami stałymi, doprowadzi do wzrostu wymagań w zakresie kapitału obrotowego na automatyczne urządzenia pomocnicze, co stwarzać będzie ryzyko dla mniejszych graczy o ograniczonej płynności i elastyczności finansowej.

Fabryki były zamknięte od 24 marca do 3 maja, a na ich ponowne otwarcie zezwolono od 4 maja. Wszystkie przedstawicielstwa są zamknięte od 24 marca, natomiast te, które oparte są na ocenie ryzyka mogą zostać ponownie otwarte od 4 maja.

W jaki sposób rząd pomógł firmom motoryzacyjnym w walce z kryzysem? Jakie podjął inicjatywy?

Debata polityczna na temat dotacji na zakup - Dr Christian Back, Mazars Niemcy

Rząd niemiecki rozważa liczne środki mające ograniczyć spadek w przemyśle motoryzacyjnym. „Dotacje na zakup” - bezpośrednie obniżenie ceny zakupu nowych samochodów, z dotacji rządowych - są obecnie przedmiotem dyskusji politycznej, w ramach której przeciwstawiają się dwa obozy; z jednej strony istnieją poważne obawy, że dotacje faworyzowałyby raczej transport prywatny niż publiczny i nie są wystarczająco nakierowane na technologie przyjazne środowisku. Z drugiej strony w niemieckiej branży motoryzacyjnej zagrożonych jest około 450 000 miejsc pracy, dlatego dotacji na zakup domagają się przedstawiciele różnych technologii – zarówno silników diesel jak i benzynowych.

Niemiecki rząd nie podejmie jednak żadnej decyzji w sprawie dotacji przed początkiem czerwca. Zawieszenie decyzji o przyznaniu dotacji na nowe samochody zostało skrytykowane przez przemysł motoryzacyjny, ponieważ klienci mogą czekać na zakup do zakończenia dyskusji, zaś przemysł potrzebuje zwiększonego popytu ze strony klientów.

Oprócz tego rząd niemiecki przyznał ulgi podatkowe i pieniężne, przedłużenie umów na czas określony oraz nieograniczoną liczbę pożyczek na wsparcie firm różnej wielkości, pracodawców i pracowników w Niemczech, z tym że nie są one specjalnie przeznaczone dla przemysłu motoryzacyjnego.

Programy ochronne dla dużych i małych - Jeremy Rice, Mazars Stany Zjednoczone

W Stanach Zjednoczonych nastąpił całkowity lockdown przemysłu motoryzacyjnego. Pierwsze zamknięcia zakładów rozpoczęły się pod koniec marca, a do pierwszego tygodnia kwietnia wszystkie zakłady produkcyjne zostały zamknięte. W pierwszym tygodniu maja 2020 nie otwarto żadnych fabryk.

Istnieje wiele programów mających pomóc firmom w czasie kryzysu, ale korzyści z nich czerpią wyłącznie duzi producenci samochodów i dostawcy części. W przeciwieństwie do recesji 2008/2009, prawdopodobnie nie będzie pomocy dla innego rodzaju producentów samochodów. Jednym z głównych programów dla małych firm jest ustawa o ochronie płac, która zapewnia umarzalne pożyczki firmom zatrudniającym do 500 pracowników, pod warunkiem że wpływy z tych pożyczek zostaną wydane na płace, czynsze i opłaty za usługi komunalne w ciągu ośmiu tygodni od ich udzielenia.

Dla większych firm stworzono częściową ulgę w postaci obniżonych i odroczonych podatków od wynagrodzeń wypłacanych w czasie kryzysu. Jest ona pomocna, aczkolwiek niewystarczająca na zrekompensowanie strat. Ponadto przeznaczono określone kwoty na program na rzecz zwalczania bezrobocia, zapewniający dopłaty i pracę przez dłuższy czas dla tych, którzy w związku z kryzysem stracili pracę lub zostali wysłani na przymusowy urlop.

Przedstawiciele przemysłu motoryzacyjnego lobbują rząd, aby ten zapewnił dodatkowe zachęty dla konsumentów, co zwiększyłoby popyt, jednak do tej pory nic nie zostało oficjalnie ogłoszone.

Zwolnienia z kosztów i obniżki dla przedsiębiorstw - Helena Mao, Mazars Chiny

W Chinach fabryki ponownie się otwierają, a przemysł wznawia działalność. Aby udzielić wsparcia sektorowi, rząd wprowadził następujące zachęty podatkowe:

• importowane – dary na rzecz zapobiegania epidemii i kontroli sytuacji zdrowotnej są zwolnione z ceł importowych, VAT i akcyzy.
• Środki pieniężne i towary przekazane przez przedsiębiorstwa i osoby fizyczne w celu zapobiegania epidemii i kontroli sytuacji zdrowotnej mogą zostać odliczone w pełnej wysokości od podatku CIT lub PIT.
• Maksymalny okres rozliczenia poniesionych strat zostanie przedłużony z pięciu do ośmiu lat w 2020 r.

Inne zasady różnią się w zależności od regionu, weźmy na przykład Szanghaj, gdzie firmy mogą liczyć na następujące formy pomocy:

• Wyższe dopłaty do składek na ubezpieczenia społeczne, do trzech miesięcy po zakończeniu epidemii (data jeszcze nieokreślona oraz odroczenie określenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne od 1 kwietnia do 1 lipca 2020).
• Część składki na ubezpieczenie zdrowotne pracowników (w tym zasiłek macierzyński) płacona przez przedsiębiorstwa jest tymczasowo obniżona (z 10,5% do 5,25% w okresie luty-czerwiec, a następnie 10% od lipca do grudnia).
• Mniejszy udział pracodawcy w zasiłkach emerytalnych, dla bezrobotnych, oraz ubezpieczeniach od wypadków przy pracy. W przypadku dużych przedsiębiorstw zniżka wynosi 50% (do tej pory udział pracodawców w wyżej wymienionych składkach wynosił 16,66% -18,02%, zaś po zmniejszeniu, 8,33%-9,01%) od lutego do kwietnia 2020 roku. Natomiast dla mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich firm w okresie od lutego do czerwca 2020 wprowadzono całkowite zwolnienie.

Jeśli chodzi o finansowe wsparcie kredytowe, przedsiębiorstwa z sektorów dotkniętych epidemią mogą liczyć na otrzymanie rabatu od oprocentowania kredytu do 50% obecnej stopy rynkowej.

Czy rząd wdrożył jakąkolwiek pomoc na poziomie gospodarczym w celu wsparcia przemysłu motoryzacyjnego?

Pożyczki rządowe - Louis Burns, Vesko Petkov, Mazars Wielka Brytania

Rząd Wielkiej Brytanii odroczył płatność podatku VAT do końca czerwca 2020 roku; firmy będą miały czas do końca roku podatkowego 2020–21 (prawdopodobnie do końca roku, w ramach którego firma rozlicza się z podatku VAT, w marcu, kwietniu lub maju 2021) na uregulowanie wszelkich zobowiązań, które zgromadziły się w okresie objętym odroczeniem. Odroczenie przysługuje automatycznie, tak więc firmy nie muszą się o nie ubiegać. Nadpłaty i zwroty podatku VAT będą wypłacane przez rząd w normalnym trybie. Inne środki wsparcia obejmują:

• Odłożenie w czasie uregulowania wszelkich płatności podatkowych, np. podatek od osób prawnych, PAYE, NI i VAT – można to uzgodnić, w przypadku firm znajdujących się w tymczasowej trudnej sytuacji finansowej z powodu Covid-19;
• Schemat utrzymania miejsc pracy w dobie koronawirusa (Coronavirus Job Retention Scheme), program, z którego zostanie wypłacone 80% wynagrodzeń (do kwoty 2 500 £ miesięcznie) dla pracowników, którzy w innym razie mogliby zostać zwolnieni. Pracownicy przebywający na przymusowym, nawet częściowym urlopie nie mogą w okresie przerwy wykonywać żadnej pracy dla firmy.

Dostępne formy dofinansowania:

• Pożyczka w związku z przerwaniem działalności z powodu koronawirusa (Coronavirus Business Interruption) dla firm z obrotem do 45 mln GBP, 80% w postaci gwarancji rządowych, opłaty za uzgodnienia rządowe i odsetki za okres roczny;
• Ta sama pożyczka jest dostępna dla firm o obrotach do 500 mln GBP - z 80% gwarancją rządową i komercyjnymi stopami procentowymi
• Dla największych firm dostępny jest także schemat finansowania korporacyjnego w związku z koronawirusem.

Tworzenie zachęt - Grégory Derouet, Pauline Blachere, Mazars Francja

We Francji producenci stopniowo otwierali się od końca kwietnia, wprowadzając nowo obowiązujące środki związane z zachowaniem bezpiecznej odległości. Jeśli chodzi o interwencję rządu, premia ekologiczna z 2019 roku została przedłużona o trzy miesiące dla firm borykających się z trudnościami ekonomicznymi w związku z wprowadzonymi ograniczeniami. Środki dla osób fizycznych będą prawdopodobnie wyglądały podobnie.

We Francji za wcześnie jeszcze na wprowadzanie innych środków, ale wiemy, że Minister Gospodarki rozważa wprowadzenie zachęt podatkowe w celu pobudzenia przemysłu motoryzacyjnego, w tym:

• Zachęty do zakupu pojazdów elektrycznych lub hybrydowych w celu ożywienia gospodarki i pobudzenia wzrostu, dbając jednocześnie, aby były one zrównoważone i proekologiczne.
• Krótkoterminowa stymulacja popytu, co ma ułatwić pozbywanie się zapasów i odzyskać poziom obrotów, dzięki premii zakupowej, tj. kwocie uiszczonej przez państwo w celu obniżenia ceny pojazdu. Premia ta mogłaby być oparta na obecnym programie premii za konwersję, rozszerzonym na wszystkie typy silników, pod warunkiem że są to silniki przyjazne dla środowiska.
• Należy pamiętać, że wszystkie te środki mogą oznaczać obowiązek przeniesienia niektórych zakładów lub działalności do Francji.

Minister nie przewiduje wprowadzenia żadnych nowych środków przed wrześniem, natomiast przedstawiciele związków producentów motoryzacyjnych proszą o podjęcie działań już w czerwcu lub lipcu.

Więcej informacji na temat wznawianego przemysłu motoryzacyjnego znajdą Państwo w naszym ostatnim artykule na temat powrotu do działalności sektora w Chinach, tutaj.