Zmiany w podatku u źródła
Dlatego też, nabywając określone usługi od zagranicznych kontrahentów lub dokonując innych płatności transgranicznych związanych z terytorium Polski, zarówno polski podmiot dokonujący wypłaty jak i nierezydent powinni zweryfikować, czy w danym przypadku powstaje obowiązek pobrania podatku u źródła w Polsce. Do jego obliczenia, poboru i wpłaty do właściwego urzędu skarbowego jest, co do zasady zobowiązany polski podmiot dokonujący wypłaty na rzecz nierezydenta, działający jako płatnik. Dodatkowo, prawo krajowe, przepisy unijne, jak również zawierane przez Polskę umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania przewidują szereg przypadków, w których możliwe jest zastosowanie niższych stawek podatku u źródła lub zwolnienia z jego poboru w Polsce.
Warto także zaznaczyć, że rok 2019 przyniósł swoistą rewolucję w zakresie polskich przepisów dotyczących WHT. Ustawodawca wprowadził szereg dodatkowych warunków materialnych, jak i formalnych, od których spełnienia uzależniona jest możliwość skorzystania z obniżonych stawek WHT/ zwolnienia z WHT. Nowe zasady w pewnym stopniu dotyczą praktycznie wszystkich płatności transgranicznych podlegających przepisom o WHT: dywidend, odsetek, należności licencyjnych i innych.
Najistotniejsze zmiany w zakresie WHT dotyczą:
- obowiązku dochowania należytej staranności (due diligence) przy określaniu przez podmioty dokonujące wypłaty na rzecz nierezydenta, czy zostały spełnione warunki do zastosowania niższej stawki WHT/ zwolnienia z WHT – co w praktyce oznacza konieczność przeprowadzenia dodatkowej weryfikacji albo wdrożenia stałej procedury weryfikacyjnej,
- wprowadzenia mechanizmu pay-and-demand-refund dla wypłat na rzecz danego podmiotu przekraczających 2 mln PLN rocznie w ramach, którego najpierw konieczne jest pobranie WHT według standardowej stawki, a następnie przejście procedury zwrotu WHT przez urząd skarbowy,
- wprowadzenia instytucji indywidualnych opinii o prawie do stosowania zwolnienia z WHT, wydawanych na wniosek podatnika lub płatnika, potwierdzających prawo do stosowania zwolnienia z poboru WHT,
- wprowadzenia dodatkowego warunku formalnego w postaci oświadczeń podmiotu dokonującego wypłaty (płatnika) o spełnianiu warunków do zastosowania obniżonej stawki WHT/ zwolnienia z WHT, składanego przez osoby reprezentujące płatnika.
Sankcje i kary
Jednocześnie warto podkreślić, że niewywiązywanie się z nowych obowiązków może skutkować dotkliwymi sankcjami – począwszy od dodatkowego zobowiązania podatkowego spoczywającego na płatniku wynoszącego 10-40% kwoty korzyści podatkowej, a kończąc na odpowiedzialności karno-skarbowej osób odpowiedzialnych, obejmującej karę grzywny, a w niektórych przypadkach nawet karę pozbawienia wolności.
Zmiany od 1 stycznia 2020
Obowiązywanie ww. przepisów (m.in. w zakresie stosowania mechanizmu pay-and-demand-refund) ze względu na swoją istotność zostało częściowo odroczone do 1 stycznia 2020 r. Niemniej jednak, biorąc pod uwagę już obowiązujące przepisy dotyczące dochowania należytej staranności, jak również istotny wpływ nowych regulacji na płatności transgraniczne, wskazane jest proaktywne podejście podatników i płatników w tym zakresie.