Do tej pory wiele przedsiębiorstw transportowo-logistycznych postrzegało zrównoważony rozwój przez pryzmat zgodności z przepisami. Obecnie sporo z nich zaczyna przechodzić od podejścia opartego na zgodności do podejścia bazującego na ciągłym doskonaleniu. Zmiana ta, zapoczątkowana przed pandemią, prawdopodobnie ją przetrwa. Sukces w erze „ciągłego doskonalenia” będzie mierzony niższymi emisjami oraz redukcją, ponownym wykorzystaniem i recyklingiem materiałów.
Po pandemii transformacja w kierunku zrównoważonego rozwoju będzie wspierana przez politykę. W maju 2020 r. UE przeznaczyła 750 miliardów euro na wsparcie związane z klimatem, które prawdopodobnie będzie dostępne dla firm transportowo-logistycznych mających duży potencjał do podążania drogą zrównoważonego rozwoju i innowacji.
W dłuższej perspektywie firmy transportowe i logistyczne, które zamierzają odnieść sukces w dziedzinie zrównoważonego rozwoju, prawdopodobnie uwzględnią pięć czynników opisanych poniżej.
- Znajdowanie i utrzymanie talentów z dziedziny danych i analitykiNa początku swojej drogi do zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstwa prawdopodobnie nie będą wiedziały, w jaki sposób zredukują emisje ani które z wielu technologii - robotyka, blockchain, gromadzenie i analiza dużych zbiorów danych - będą dla nich najskuteczniejsze i najbardziej wydajne. Ci, którzy osiągną sukces, będą rekrutować pracowników pod kątem umiejętności, które pomogą im dokonywać świadomych wyborów lub będą współpracować z instytucjami, uniwersytetami albo firmami. - Większe przedsiębiorstwa mają zwykle własne zespoły badawczo-rozwojowe - mówi Remco Schoonderwoerd, Partner w dziale transportu i logistyki Mazars, - ale na przykład w Holandii młodsze lub średnie firmy polegają na talentach z pobliskich uniwersytetów.Schoonderwoerd zwraca również uwagę na to, w jaki sposób umiejętności techniczne mogą pomóc firmom uodpornić się na zakłócenia takie jak pandemie. - Firmy posiadające dostęp do zabezpieczeń cybernetycznych lub mające zaawansowane umiejętności informatyczne mogą łatwiej i bezpieczniej pracować zdalnie - mówi.
- Wydobywanie danych z nowych i nieoczekiwanych obszarów działalności- Gromadzenie danych ma często zasadnicze znaczenie dla zrównoważonego rozwoju, ponieważ pomaga firmom dostrzec obszary nieefektywności, których w przeszłości mogły nie dostrzegać lub były one uznawane za oczywiste - mówi Michael Rofman, Partner w Mazars. Firmy muszą szukać danych ujawniających luki w nieoczekiwanych obszarach. Może się to wiązać np. z przekształcaniem obiektów w inteligentne budynki, które śledzą zużycie energii i znajdują obszary do poprawienia efektywności lub z wykorzystaniem zaawansowanych technik geofencingu w trasie w celu skrócenia czasu skręcania i ograniczania niepotrzebnej pracy silnika oraz związanych z tym emisji.
- Czerpanie z istniejących relacjiWłączenie klientów do dyskusji umożliwia firmom drugiego i trzeciego poziomu identyfikację innowacji i dokonanie inwestycji, które na krótką metę mogą być kosztowne, ale w dłuższej perspektywie są tańsze i bardziej ekologiczne.- Statki codziennie wypływają i wracają do portu w Rotterdamie z pobliskiej fabryki Heinekena, transportując pełne i puste butelki - mówi Schoonderwoerd. - Wkrótce ujrzymy pierwszy w historii statek zasilany bateryjnie, który będzie się tym zajmował. Jest to innowacja, na którą przewoźnik był w stanie sobie pozwolić dlatego, że zwrócił się do Heinekena, przedstawił swoje plany w zakresie zrównoważonego rozwoju i zawarł długoterminową umowę. - Podzielenie się swoimi celami z klientem wielkości Heinekena dało firmie pewność, że jej znaczące inwestycje w nowe statki zasilane bateriami przyniosą zwrot w dłuższym okresie - mówi. - Inaczej byłoby to zbyt kosztowne.Przedsiębiorstwa coraz bardziej zaangażowane w realizację idei zrównoważonego rozwoju będą współpracować również na inne sposoby. Przemieszczanie się z niewykorzystanymi możliwościami przewozowymi w pojazdach ciężarowych, pociągach lub statkach jest znanym wyzwaniem dla firm logistycznych, ale obecnie stosunkowo łatwo jest znaleźć chętnego nabywcę pustej przestrzeni, jeśli firmy dostrzegą sens wspólnego działania i korzyści płynące ze współpracy. - Coraz częściej - mówi Rofman - można znaleźć ładunek o odpowiedniej wielkości do odebrania na trasie powrotnej, co pozwala uniknąć pustych przebiegów. - Podobny wzorzec sprawdza się w przypadku powierzchni magazynowych. - Kiedyś wydawało się, że posiadanie magazynów na własność jest zaletą, ze względu na bezpieczny dostęp do powierzchni, a teraz to współpraca przy wynajmie powierzchni wydaje się bardziej korzystna, ponieważ zapewnia elastyczność reagowania na krótkoterminowe wahania popytu, takie jak Covid-19 - mówi
- Śmiałe podejście do innowacji- Firmy, które „wygrywają” w dziedzinie zrównoważonego rozwoju, nie będą bały się inwestować w innowacje z zakresu zrównoważonego rozwoju, które są przełomowe i mogą zakończyć się niepowodzeniem, wiedząc, że niektóre z nich odniosą sukces - mówi Schoonderwoerd. Na przykład kilka holenderskich firm logistycznych zmniejszyło swoje emisje, wprowadzając narzędzie do monitorowania zachowań kierowców samochodów ciężarowych, które zachęciło ich do płynniejszego hamowania, zmniejszając zużycie opon i innych zmian w sposobie jazdy, tym samym ograniczając emisje o 10%.- Słyszymy o budynkach, w których drony mogą lądować na dachach, statkach towarowych zbierających więcej danych na temat paliwa w celu ciągłego udoskonalania go, a także o ciężarówkach jeżdżących w konwoju z kierowcą z przodu i konwoju bezobsługowych ciężarówek z tyłu - mówi Schoonderwoerd. - Siedem na dziesięć działań nie powiedzie się, ale mimo wszystko warto podejmować próby.Eksperymentalne nastawienie może obejmować także działalność biznesową. - Jeden z moich klientów pyta swoich klientów, czy jako firma mogą zrobić coś więcej, aby ponownie wykorzystać odpady w sposób generujący przychody i uczynić trasę o niskiej marży bardziej opłacalną - mówi Schoonderwoerd.
- „Biznes jak zwykle" już nie wystarczyKażda firma różni się pod względem wielkości, zasięgu, lokalizacji i pozycji na rynku, a te, które odniosą sukces w zakresie zrównoważonego rozwoju, wprowadzą struktury i procesy, aby dowiedzieć się, co przynosi im największe korzyści. Może to polegać na nawiązywaniu rozmów z klientami, współtworzeniu inicjatyw z sąsiednimi przedsiębiorstwami lub po prostu zlecaniu grupie roboczej w firmie przeprowadzenia burzy mózgów, znalezienia nowych sposobów pracy lub współpracy z uniwersytetami i innymi.Ostatecznie „wygrani” w dziedzinie zrównoważonego rozwoju w pełni zinternalizują pogląd, że dotychczasowe działania już nie wystarczą. - Klienci, konsumenci, inwestorzy i rynki będą w coraz większym stopniu oceniać firmy logistyczne pod kątem ich wyników w obszarze zrównoważonego rozwoju - mówi Rofman - a spełnienie tych rosnących oczekiwań będzie wymagało przejścia od zgodności z przepisami do ciągłego doskonalenia - od postrzegania zrównoważonego rozwoju jako zadania do odhaczenia do uznania go za okazję do podejmowania nowych działań, wdrażania innowacji i odkryć w nadchodzących latach i dziesięcioleciach.
