Sprzedaż pakietowa: łączenie usług transportu miejskiego

Integracja usług transportowych – lub „pakietowanie” – są niezbędne, by ułatwić dostęp do usług mobilności oraz by stały się bardziej ekologiczne, sprawne i spersonalizowane, szczególnie na obszarach miejskich. Jakie są zatem kolejne kroki do upowszechnienia usług pakietowych?

Chcąc dostać się na drugi koniec miasta, nietrudno jest zorientować się, ile trwa podróż autobusem, pociągiem, taksówką, a ile zajmuje pieszo. Zwykle jest również oczywiste, który sposób transportu wiąże się z największą emisją zanieczyszczeń.

A co jeśli podróż łączy wszystkie te sposoby albo gdy chce się uzyskać opcje najszybszej lub najtańszej trasy w danym momencie? Informacje te są często trudniejsze do ustalenia, ale dzięki sprzedaży pakietowej wszystko staje się możliwe.

Wstęp do sprzedaży pakietowej

W tym kontekście „pakietowanie” odnosi się do różnych powiązanych usług. Jednym ze sposobów łączenia w pakiet jest posiadanie wspólnego interfejsu, który ułatwia planowanie podróży, dostarczając danych dotyczących wielu rodzajów transportu łącznie. Inne podejście do sprzedaży pakietowej zakłada zintegrowanie wielu rodzajów transportu i świadczenie ich w ramach jednej usługi, za którą użytkownicy mogą płacić korzystając z jednego konta. Użytkownicy mogą mieć np. możliwość wykupienia miesięcznych abonamentów, które obejmują określony czas korzystania z każdego środka transportu, takich jak: transport publiczny, rowery miejskie, carsharing, taksówki itp.

- Niektóre państwa w Azji już od dawna podążają tą drogą – mówi Karsten Pech, Dyrektor w Mazars. - Oczywiście nie wszystkie miasta i kraje są gotowe, ale ludzie na całym świecie wydają się otwarci na nowe, innowacyjne rozwiązania w zakresie mobilności. - Badania pokazują, że ludzie są gotowi zapłacić więcej za usługi transportu publicznego, carsharingu oraz „parkuj i jedź” w pakiecie, niż gdy są one oferowane oddzielnie. Są również skłonni przeznaczyć więcej pieniędzy na aplikację, która integruje te usługi oraz zarządza sprzedażą biletów i płatnościami. Nie powinno to być jednak zaskoczeniem: transport miejski, jak każda inna sieć, ulega efektowi sieciowemu i im więcej środków transportu można wybrać, tym większą wartość ma ona jako całość.

Jak łączenie usług pomaga użytkownikom?

Integrowanie informacji: Niektóre rodzaje pakietów sprzedażowych ułatwiają pasażerom dostęp do danych dotyczących czasu trwania i odległości różnych tras w jednym miejscu, dzięki czemu uzyskanie informacji niezbędnych do planowania podróży przebiega sprawniej.

Znalezienie lepszych tras: Oczywiście „lepsze” dla każdego oznacza coś innego. Dla niektórych może to być dostęp do środków transportu bez konieczności korzystania ze schodów. Dla innych będzie to ograniczenie kontaktu, ze względu na obawy związane z Covid-19, trasy wyznaczone tak, by omijać za słabe dla pojazdów ciężarowych mosty lub po prostu możliwość połączenia jazdy na rowerze z pieszą wędrówką w urokliwej okolicy w mieście. „Pakietowanie” usług i dostarczanie informacji o tym, jak je łączyć, pomaga użytkownikom w dokonywaniu najlepszych wyborów dotyczących podróżowania.

Obecnie dostępność większości informacji na temat rozkładu tras autobusów, czy pociągów, jest taka sama dla wszystkich pasażerów. Jednak operator, który oferuje informacje o różnych środkach transportu na smartfonie użytkownika, może z czasem dowiedzieć się, dokąd i w jaki sposób podróżują, by później wykorzystać te informacje do spersonalizowania podpowiedzi dotyczących nowych podróży. – Motywacja dla operatorów transportu publicznego do oferowania spersonalizowanych informacji o podróży jest słaba - mówi Michael Rofman, Partner w Mazars - ale już zachęta dla niezależnego operatora oferującego zintegrowane dane jest duża. Łączenie ich w pakiet umożliwia większej liczbie pasażerów dostęp do spersonalizowanych informacji od dostawców usług transportowych.

Korzyści dla środowiska: Podczas jednego z badań terenowych usług pakietowych w Szwecji, użytkownicy specjalnie dostosowanego miesięcznego planu zaczęli rzadziej korzystać ze swoich samochodów, a częściej z usług rowerowych i carsharingu. - Rozpowszechnienie sprzedaży pakietowej na szerszą skalę może przyczynić się do długoterminowego spadku liczby posiadanych pojazdów, ponieważ więcej osób zdecyduje, że nie potrzebuje samochodu, co z kolei zmniejszy korki na drodze i zanieczyszczenie środowiska - mówi Rofman.

Dążenie do zmiany zachowań: Połączenie usług pakietowych i publicznej polityki środowiskowej może być dużym krokiem w kierunku ograniczenia emisji ze względu na potencjał powstania podaży bardziej ekologicznych rozwiązań w zakresie mobilności i jednoczesnego pobudzenia popytu na nie. Pakiety można wykorzystać do wprowadzenia mniej popularnych środków transportu, takich jak wspólne użytkowanie rowerów i skuterów, dostępnych dla większej liczby pasażerów. Skoro pakiet umożliwia pasażerom płacenie za połączenie różnych rodzajów transportu, operatorzy mogą wykorzystać ten mechanizm cenowy do oferowania dalszych zachęt.

Korzyści zdrowotne: Pakietowe łączenie usług może również ułatwić znalezienie tras pieszych lub rowerowych, zachęcając do aktywności fizycznej i zmniejszając zanieczyszczenie powietrza. Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że toksyczne powietrze było przyczyną ponad 4 milionów przedwczesnych zgonów na całym świecie w 2016 r., z czego 91% miało miejsce w krajach o niskim i średnim dochodzie, zwłaszcza w Azji Południowo-Wschodniej i na zachodnim Pacyfiku. Ponieważ władze samorządowe w tych krajach będą dokonywać wyborów dotyczących infrastruktury transportowej w nadchodzących latach i dziesięcioleciach, sprzedaż pakietowa może stanowić dźwignię zachęcającą do bardziej ekologicznych wyborów w zakresie transportu, które w rezultacie mogą przedłużyć i uratować życie milionów ludzi. Na przykład jedno z badań wykazało, że 60% ludzi byłoby skłonnych wypróbować nowe środki transportu, gdyby zostały włączone do ich pakietu transportowego.

Co jest potrzebne, aby połączyć usługi transportowe? 

Sprzyjająca polityka: Badania pokazują, że istnieją dwa główne czynniki napędzające popyt na usługi w pakiecie: cena i wpływ społeczny, innymi słowy, czy przyjaciele, rodzina, koledzy i inni znajomi robią to samo. Dowodzą również, że włączenie sieci transportu publicznego jest kluczem do sukcesu takich programów. – Urzędy ds. transportu i władze miejskie muszą być w pełni przekonane do powszechnego przyjęcia sprzedaży pakietowej - mówi Peter Cudlip, Partner w Mazars. - Jako że cena usług transportu publicznego zwykle jest również przedmiotem zainteresowania polityki publicznej, urzędy gmin mogłyby reklamować usługi łączone w celu zwiększenia ich wpływu społecznego. Samorządy mogą to przeprowadzić, jeśli są skłonne do wdrażania rozwiązań długoterminowych. Podobnie, jeśli rozwiązania te mają zostać wprowadzone, sektor publiczny musi wykazać chęć współpracy z sektorami prywatnymi (i odwrotnie).

Infrastruktura cyfrowa: Bez łączności mobilnej, WiFi, powszechnego korzystania ze smartfonów i danych transportowych we właściwym formacie, inicjatywy w zakresie tworzenia usług pakietowych mogą mieć trudności ze znalezieniem podatnego gruntu. Prawdopodobnie pojawią się także inne problemy technologiczne, ponieważ im więcej stron uczestniczy w sprzedaży pakietowej, tym trudniejsza staje się ich integracja ze względu na liczbę używanych interfejsów. Jak zauważa Cudlip: - Aby sprzedaż pakietowa mogła zostać rozpowszechniona i stała się niezawodną częścią transportu, technologia mobilności jako całość musi nadal się rozwijać, tak aby podejście nastawione na mobilność jako usługę stało się normą.

Spadek liczby posiadanych samochodów: Sprzedaż pakietowa prawdopodobnie zacznie odnosić sukces wraz ze spadkiem liczby indywidualnych pojazdów. - W XXI wieku samochodom trudno będzie zachować swój status ze względu na zmieniające się nawyki konsumpcyjne, spadek ilości paliw kopalnych i zmiany klimatyczne - mówi Christian Back, Współzarządzający Globalnym Sektorem Motoryzacyjnym w Mazars. - Samochody już teraz zaczynają tracić na znaczeniu, zwłaszcza wśród młodych ludzi zamieszkujących duże miasta, których zniechęcają wysokie koszty zakupu i eksploatacji, duży ruch uliczny i ciągłe poszukiwanie miejsca parkingowego. - Dostarczanie pakietowych, łatwych w użyciu alternatyw dla podróżowania samochodem sprawia, że posiadanie go staje się mniej atrakcyjne. Widać, jak bardzo jest to prawdziwe, gdy weźmie się pod uwagę problemy związane z ubezpieczeniem samochodu, utrzymaniem go, ubezpieczeniem od wypadku i awarie, a także ograniczoną liczbę miejsc parkingowych w coraz bardziej zatłoczonych miastach.

Covid-19: Pandemia może okazać się krokiem w kierunku bardziej zrównoważonych systemów transportowych. - Widzę ogromne możliwości rozpoczęcia się długo oczekiwanej transformacji branży w kierunku znaczącej, zrównoważonej mobilności - mówi Pech. Na przykład w Izraelu lockdown spowodował duży spadek liczby dojazdów do pracy. - Rząd współpracował z firmami nad wprowadzeniem przewozu na żądanie, kierowanego przez algorytm, który określał najbardziej efektywne przejazdy dla najważniejszych pracowników - dodaje Cudlip. Inicjatywy oparte na danych, takie jak ta, są naturalnym elementem usług pakietowych.

Przyszłość będzie… pakietowa?

Jest jeszcze za wcześnie, aby ocenić, jaki rodzaj sprzedaży pakietowej przyjmie się i stanie się częścią nowego codziennego sposobu przemieszczania się. - Nowe usługi w ramach mobilności powstają i znikają prawie codziennie, a w tej chwili żadna nie osiągnęła przewagi - ostrzega Back.

Niemniej jednak, potencjał jest łatwo dostrzegalny. Występując w dużej skali, sprzedaż pakietowa może sprawić, że usługi mobilne staną się bardziej zrównoważone, lepiej połączone i umożliwią współpracę, a także pozwoli usługom transportowym przejść z dawnego modelu „ciężkiego śladu” do przyszłościowego modelu „niewielkiego śladu”.