Polski Ład - szereg zmian w przepisach podatkowych od 2022 r.

16 listopada 2021 roku prezydent podpisał pakiet nowelizacji ustaw podatkowych w ramach tzw. „Polskiego Ładu”. Poniżej załączamy podsumowanie najważniejszych zmian w zakresie podatków CIT, PIT oraz VAT związanych z wejściem w życie przepisów.

Poszczególne, wybrane zagadnienia będziemy szczegółowo opisywać w najbliższym czasie w dodatkowych alertach podatkowych. 

PIT/CIT

Zniesienie prawa do odliczenia składki zdrowotnej od PIT

W świetle wprowadzanych zmian od nowego roku zniesione zostanie prawo podatnika PIT do odliczenia kwoty składki na ubezpieczenie zdrowotne od podatku dochodowego od osób fizycznych albo zryczałtowanego podatku dochodowego od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Jednocześnie wysokość składki zdrowotnej płaconej przez przedsiębiorców objętych 19% podatkiem liniowym zostanie określona proporcjonalnie do osiągniętego dochodu i wyniesie 4,9% (do końca 2021 r. składka zdrowotna przedsiębiorców jest określona w stałej wysokości, niezależnie od osiąganego dochodu).

Warto dodać, że ujednolicono terminy rozliczenia składek zdrowotnych i społecznych oraz zaliczek na PIT - do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, dla którego obliczono zaliczki i składki.

Podwyższenie kwoty wolnej od podatku i drugiego progu podatkowego

Zgodnie z nowelizacją ustawy o PIT, kwota wolna od podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie podwyższona z 3091 zł do 30 000 zł. Z kwoty wolnej będą mogli skorzystać wszyscy podatnicy opodatkowani według skali podatkowej.

Co więcej, podwyższeniu do kwoty 120 000 zł ulegnie próg podatkowy, po przekroczeniu, którego będzie mieć zastosowanie wyższa stawka PIT w wysokości 32%.

Ulga dla klasy średniej

W 2022 r. ma wejść w życie ulga, której celem jest zniwelowanie skutków braku prawa odliczenia składki zdrowotnej od podatku. Ulga ta będzie przysługiwać pracownikom oraz przedsiębiorcom prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą, którzy rozliczają się z podatku dochodowego według zasad ogólnych, czyli w oparciu o skalę podatkową.

Prawo do ulgi będzie przysługiwać podatnikom, którzy w roku podatkowym uzyskają przychody w wysokości mieszczącej się w przedziale od 68 412 zł do 133 692 zł.

Zniesienie prawa do rozliczania odpisów amortyzacyjnych od budynków mieszkalnych

W świetle nowelizacji ustaw o podatkach dochodowych ma zostać zniesione prawo podatnika PIT oraz CIT do zaliczania do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od budynków mieszkalnych, lokali mieszkalnych stanowiącymi odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, zaliczonych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych

Zgodnie jednak z przepisami przejściowymi do ustawy nowelizującej, do końca 2022 r. mogą być stosowane dotychczasowe zasady, tj. podatnicy będą mogli zaliczać do kosztów uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjne od budynków i lokali mieszkalnych.

Leasing samochodów

Zgodnie z uchwalonymi przepisami zmianie ulegną zasady wykupu leasingowanego auta do majątku prywatnego. Od stycznia 2022 roku przedsiębiorca chcący wykupić auto, a następnie przenieść je do majątku prywatnego zobowiązany będzie do zapłaty zarówno podatku dochodowego, jak i podatku VAT.

Podatek od przerzuconych dochodów

Nowelizacja ustawy o CIT przewiduje, że spółka wypłacająca za granicę należności na rzecz podmiotu powiązanego, np. z tytułu usług niematerialnych, należności licencyjnych albo kosztów finasowania dłużnego, może być zobowiązana do rozpoznania z tego tytułu przychodów w Polsce. Podatek z tytułu przerzuconych dochodów ma wynosić 19%.

Za przerzucone dochody uznawać będzie się określone w ustawie o CIT koszty poniesione bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu powiązanego ze spółką stanowiące należność tego podmiotu, jeżeli stanowiły co najmniej 50% wartości uzyskanych przez ten podmiot przychodów określonych zgodnie z przepisami o podatku dochodowym lub zgodnie z przepisami o rachunkowości.

Ukryta dywidenda

Do ustawy o CIT zostanie wprowadzona nowa kategoria wydatków, którą należy wyłączyć z kosztów uzyskania przychodów. Wyłączeniu z KUP będą podlegać wydatki poniesione przez spółkę w związku ze świadczeniem wykonanym przez podmiot powiązany z tą spółką lub z jej wspólnikiem/akcjonariuszem w przypadku, gdy poniesienie tego kosztu stanowi ukrytą dywidendę. Planowane jest, że przepisy w tym zakresie mają wejść w życie od 2023 r.

Celem przepisu jest ograniczenie generowania w sposób sztuczny kosztów uzyskania przychodów, które formalnie nie stanowią dywidendy. Powyższe ograniczenie nie znajdzie zastosowania do każdego rodzaju kosztów – jak wynika z wprowadzonych przepisów, ukrytą dywidendę stanowią, m.in. wydatki, których wysokość lub termin ich poniesienia w jakikolwiek sposób są uzależnione od osiągnięcia zysku przez podatnika lub wysokości tego zysku.

Preferencje dla spółki holdingowej

Jedną ze zmian przewidzianych w Polskim Ładzie będzie wprowadzenie do polskiego porządku prawnego instytucji spółki holdingowej. Przez spółkę holdingową należy rozumieć spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółkę akcyjną, posiadającą na podstawie tytułu własności co najmniej 10% udziałów (akcji) w kapitale spółki zależnej nieprzerwanie przez okres co najmniej 1 roku.

Nowa instytucja przewiduje preferencje podatkowe dla spółki holdingowej w postaci nieopodatkowanej sprzedaży udziałów w spółkach zależnych, jak również zwolnienia 95% wartości otrzymanej dywidendy. W celu skorzystania ze zwolnienia, trzeba będzie spełnić wskazane wymogi, m.in. konieczność prowadzenia przez spółkę holdingową rzeczywistej działalności gospodarczej.

Minimalny podatek CIT

Nowelizacja ustawy o CIT wprowadza tzw. minimalny podatek CIT. Podatek ten ma dotyczyć spółek będących polskimi rezydentami podatkowymi ponoszącymi straty z przychodów innych niż zyski kapitałowe w przypadku, gdy wykazują niski (1%) wskaźnik dochodowości w ramach działalności operacyjnej wynikający ze stosunku przychodów do kosztów.

Minimalny CIT będzie mieć zastosowanie także do zakładów nierezydentów w zakresie, w jakim osiągane przychody i ponoszone straty związane są z działalnością tego zakładu.

Podstawę opodatkowania ma stanowić suma określonych w ustawie przychodów i kosztów, na którą składa się, m.in. kwota odpowiadająca 4% wartości przychodów osiągniętych w roku podatkowym ze źródła innego niż z zysków kapitałowych, wartość poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych “nadmiernych” kosztów finansowania dłużnego. Stawka podatku wyniesie 10% tej podstawy.

Obniżenie stawek ryczałtu od niektórych zawodów

Nowelizacja ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym przewiduje obniżenie stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych dla osób wykonujących określone zawody medyczne do 14% oraz dla niektórych przychodów związanych ze świadczeniem wskazanych usług w obszarze IT do 12%.

Ulga w PIT dla podatników powracających z emigracji

Zgodnie z zatwierdzonymi zmianami, przychody osób fizycznych, które przeniosą miejsce zamieszkania do Polski i staną się polskimi rezydentami podatkowymi (spełniając przy tym określone warunki) zostaną zwolnione z opodatkowania do wysokości 85 528 zł. W przypadku podatników rozliczających się według skali podatkowej, którzy mogą korzystać dodatkowo z kwoty wolnej od podatku wynoszącej 30 000 zł, kwota przychodów zwolnionych od podatku wyniesie łącznie 115 528 zł.

Zwolnienie dla podatników powracających z zagranicy będzie przysługiwać w czterech kolejno po sobie następujących latach podatkowych, licząc od początku roku, w którym podatnik przeniósł miejsce zamieszkania do Polski, albo od początku następnego roku.

Ryczałt od przychodów zagranicznych dla podatników z ponadprzeciętnym poziomem aktywów

Wprowadzono nową formę opodatkowania ryczałtowego dochodów zagranicznych dla osób, które zdecydują się przenieść rezydencję podatkową do Polski.

Wybranie tej formy opodatkowania dochodów  spowoduje możliwość rozliczania stałym zryczałtowanym kwotowo podatkiem niezależnie od wielkości osiągniętych dochodów zagranicznych w kwocie 200 tys. zł rocznie.

Ulgi podatkowe na robotyzację i na prototyp

Polski Ład ma wprowadzić z nowym rokiem tzw. ulgę na prototyp. Ulga ta dotyczy produkcji próbnej i wprowadzenia na rynek nowego produktu.

Zgodnie z założeniami tej ulgi podatnicy będą uprawnieni do odliczenia  30% sumy kosztów: produkcji próbnej nowego produktu i jego wprowadzenia na rynek (do wysokości 10% dochodu z „innych źródeł”/działalności gospodarczej).

Niezależnie od powyższego wprowadzona zostanie tzw. ulga robotyzacyjna. Ulga ta będzie polegała na dodatkowym odliczeniu od podstawy opodatkowania 50% kosztów kwalifikowanych związanych z inwestycjami na robotyzację, przy czym kwota odliczenia nie może przekraczać wartości dochodu uzyskanego przez podatnika w roku podatkowym z przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych.

Co istotne, ta preferencja podatkowa będzie dotyczyć tylko nowych robotów. Planowany okres obowiązywania ulgi to pięć lat, licząc od  początku 2022 r. do końca 2026 r.

VAT

Utworzenie Grupy VAT

Od 1 stycznia 2022 r. grupę VAT będą mogli utworzyć podatnicy powiązani finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie:

1. siedzibę na terytorium kraju lub
2. nieposiadający siedziby na terytorium kraju w zakresie, w jakim prowadzą działalność gospodarczą na terytorium kraju za pośrednictwem oddziału położonego na terytorium kraju.

Warunki istnienia powiązań finansowych, ekonomicznych i organizacyjnych pomiędzy członkami grupy VAT będą musiały być spełnione nieprzerwanie przez okres, w jakim ta grupa posiada status podatnika.

Utworzenie grupy VAT oznacza, że dostawy towarów i świadczenie usług przez podmioty należące do tej grupy nie będą stanowić czynności podlegających opodatkowaniu VAT.

Opcja opodatkowania usług finansowych

Z 2022 rokiem zostanie wprowadzona możliwość wyboru przez podatnika opodatkowania VAT wykonywanych przez niego usług finansowych. Zaproponowana zmiana opiera się na możliwości wyboru opodatkowania usług finansowych świadczonych wyłącznie na rzecz podatników. Usługi finansowe świadczone na rzecz klientów detalicznych (osób fizycznych niebędących podatnikami) będą nadal, obligatoryjnie, zwolnione od podatku.

Zgodnie z projektem nowelizacji podatnik będzie mógł zrezygnować ze zwolnienia od VAT określonych usług finansowych świadczonych na rzecz podatników, i wybrać ich opodatkowanie przy zachowaniu odpowiednich warunków.

Szybki zwrot VAT dla tzw. podatników bezgotówkowych

Od 1 stycznia 2022 r. wprowadzone zostaną preferencji podatkowej polegającej na zwrocie podatku VAT w terminie 15 dni od dnia, w którym upłynął termin do złożenia deklaracji / korekty deklaracji.

Wskazana preferencja podatkowa szybkiego zwrotu VAT dotyczyłaby podatników spełniających łącznie kryteria w zakresie określonego poziomu sprzedaży ewidencjonowanej za pomocą kas on-line, określonego poziomu płatności realizowanych poprzez instrumenty płatnicze oraz wysokości łącznej wartości sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kas online.

Zmiany w WIS i porozumienie inwestycyjne

Zgodnie z zatwierdzoną zmianą Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej odmówi wydania Wiążącej Informacji Stawkowej (WIS) w przypadku gdy zakres wniosku o wydanie WIS, w dniu złożenia tego wniosku, jest przedmiotem zawartego porozumienia inwestycyjnego.

Porozumienie inwestycyjne (PI) to instytucja, która ma zostać wprowadzona do Ordynacji podatkowej, mająca postać umowy pomiędzy inwestorem a organem podatkowym, dotyczącej skutków podatkowych planowanej inwestycji na terytorium Polski.